W dniach 14 – 17 maja 2013 roku w Wilnie na Litwie miały miejsce dwa ważne wydarzenia, w których wzięła udział delegacja Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa. Pierwsze z nich to doroczne spotkanie przedstawicieli Izb/Stowarzyszeń Inżynierów Budownictwa Krajów Bałtyckich – Litwy, Łotwy i Estonii, na które po raz pierwszy, w tym roku zaproszono PIIB. Drugie - to 11 Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Nowoczesne Materiały Budowlane, Konstrukcje i Technologie”. W Wilnie Polską Izbę Inżynierów Budownictwa reprezentował Włodzimierz Szymczak - członek Rady Krajowej i Komisji do Współpracy z Zagranicą PIIB a także Prezydent Elekt Europejskiej Rady Inżynierów Budownictwa (ang. ECCE) oraz prof. Czesław Miedziałowski - członek Rady Krajowej i Przewodniczący Rady Podlaskiej OIIB.

Spotkanie Izb/Stowarzyszeń Inżynierów Budownictwa Litwy, Łotwy, Estonii i Polski – Wilno, 15.05.2013.

Organizacje inżynierów budownictwa trzech krajów bałtyckich współpracują ze sobą od lat. Współpraca ta nie ma charakteru formalnego, instytucjonalnego choć dwa lata temu podpisano memorandum określające jej zakres. W memorandum tym mówi się, między innymi, o dążeniu do harmonizacji przepisów i kryteriów oceny kompetencji specjalistów technicznych pracujących w budownictwie a także przepisów prawa regulujących wzajemne uznawanie dokumentów potwierdzających kwalifikacje inżynierów budownictwa i ich status zawodowy w przemyśle budowlanym. W działaniach tych widać dążenie do stworzenia czegoś na kształt „bałtyckiego otwartego rynku usług inżynierskich”. Współpraca ta polega głównie na corocznych spotkaniach roboczych (każdego roku w innym kraju), mających na celu wymianę informacji, doświadczeń, dzielenie się sukcesami i problemami trapiącymi środowisko inżynierów budownictwa w każdym z tych krajów. Spotkania te pomagają także w wypracowaniu wspólnego stanowiska uczestników wobec zagadnień szerszych, o charakterze międzynarodowym jak choćby działania Unii Europejskiej w sprawie budownictwa zrównoważonego i energooszczędnego, rozwijania odnawialnych źródeł energii czy wprowadzenia Jednolitego Europejskiego Rynku. Od 2010 roku, kiedy to PIIB została członkiem ECCE datują się bliższe kontakty pomiędzy nimi a naszą Izbą. Tegoroczna obecność przedstawicieli polskich inżynierów budownictwa na spotkaniu w Wilnie jest więc naturalną konsekwencją rozwoju tych kontaktów. Zanim jednak przejdziemy do sprawozdania z przebiegu spotkania, należy wspomnieć o wydarzeniu z dnia poprzedniego. Przedstawiciele PIIB rozpoczęli swój pobyt w Wilnie od wizyty w Polskiej Ambasadzie, gdzie zostali przyjęci przez Ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej na Litwie pana Janusza Skolimowskiego. Ponad godzinna rozmowa koncentrowała się na sprawach gospodarczych, handlowych a także na możliwości i perspektywach współpracy organizacji samorządowych obu krajów. Na zakończenie wizyty pan ambasador poinformował o zbliżającej się przeprowadzce ambasady do nowej siedziby, którą będzie dawny Pałac Paca. Ten historyczny budynek mieszczący się w centrum wileńskiej starówki, przy ulicy Św. Jana, zastał zakupiony przez polskie władze w 2007 roku i obecnie przechodzi proces adaptacji do swej nowej funkcji.

Spotkanie przedstawicieli izb inżynierów budownictwa czterech krajów bałtyckich odbyło się na Wileńskim Uniwersytecie Technicznym im. Gedymina. Głównym jego tematem było nadawanie uprawnień i uznawanie kwalifikacji zawodowych inżynierów budownictwa. Wystąpienie strony polskiej składało się z dwóch części. W pierwszej Włodzimierz Szymczak przedstawił zabranym cele, zadania, strukturę organizacyjną oraz podstawy prawne działania PIIB. Zaprezentował także szereg danych statystycznych charakteryzujących naszą Izbę oraz najważniejsze sprawy, którymi aktualnie się ona zajmuje. W części drugiej prof. Czesław Miedziałowski omówił zagadnienie samodzielnych funkcji technicznych w Polsce w świetle prawa budowlanego. Przedstawił zakresy uprawnień oraz specjalności, a także wymogi co do odpowiedniego i pokrewnego wykształcenia. Następnie podał procedurę i tryb uzyskiwania uprawnień oraz sprawę dalszego podnoszenia kwalifikacji, specjalizacji oraz tytułu rzeczoznawcy. Następnie omówił procedury uznawania kwalifikacji zawodowych w Polsce oraz dopuszczenia do świadczenia usług transgranicznych. Na zakończenie odbyła się dyskusja, w której najwięcej pytań było do strony polskiej. Okazało się, że najbardziej zbliżone z polskimi są procedury stosowane na Łotwie. Natomiast najbardziej rozbudowane i powiązane z systemem kształcenia oraz ciągłego podnoszenia kwalifikacji są procedury stosowane w Estonii. Strona polska zadeklarowała chęć dalszej współpracy w ramach grupy czterech państw bałtyckich.

W godzinach popołudniowych w dn. 15 maja, organizatorzy zorganizowali wizytę techniczną w firmie Traidenis produkującej zbiorniki i inne akcesoria z tworzyw sztucznych dla branży instalacyjnej.

11 Międzynarodowa Konferencja Naukowa „ Nowoczesne Materiały Budowlane, Konstrukcje i Techniki” – Wilno, 16–17.05.2013.

Począwszy od 1991 roku, Wydział Budownictwa Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego im. Gedymina, we współpracy z litewskimi i zagranicznymi partnerami rozpoczął organizowanie międzynarodowej konferencji naukowej, której celem było i jest także dziś, stworzenie forum do prezentacji aktualnych badań naukowych zarówno tych akademickich jak i przemysłowych, w dziedzinie analizy i projektowania nowoczesnych konstrukcji budowlanych, innowacyjnych materiałów budowlanych, eksploatacji i konserwacji obiektów, technologii stosowanych w budownictwie czy zarządzania procesami inwestycyjnymi. Konferencja ta posiada już międzynarodową renomę i długą tradycję, bowiem w tym roku odbyła się jej jedenasta edycja. W 2004 roku do grona partnerów-współorganizatorów tego przedsięwzięcia dołączyła Europejska Rada Inżynierów Budownictwa (ang. ECCE).

Tegoroczna Konferencja zgromadziła ponad 300 uczestników z 24 krajów świata. Komitet Naukowy zakwalifikował na nią blisko 200 prac, które podzielił na 6 grup tematycznych. Konferencję rozpoczęła sesja plenarna, podczas której przemówienia wstępne wygłosili Rektor Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego Gedymina Alfonsas Daniunas (notabene także inżynier budownictwa) oraz wiceprezydent i prezydent – elekt ECCE Włodzimierz Szymczak, który zwrócił uwagę zebranych na konieczność dokonania w najbliższej przyszłości „ rewolucji technologicznej ” w budownictwie. Bez tego, stwierdził, nie będzie można sprostać oczekiwaniom społecznym kierowanym wobec budownictwa a wynikającym z ambitnych, międzynarodowych porozumień w sprawie oszczędności energii, rozwoju odnawialnych jej źródeł czy realizacji na szerszą skalę koncepcji budownictwa zrównoważonego.

Główne zagadnienia, które zdominowały obrady konferencji i obejmowały pełne spektrum problemów budowlanych, można podzielić na następujące obszary:
- Materiały budowlane i współczesne technologie produkcji,
- Innowacyjne metody analiz i projektowania mostów i konstrukcji budowlanych,
- Projektowanie i zachowanie się konstrukcji betonowych, murowych, ze szkła, stalowych, drewnianych i zespolonych,
- Stateczność konstrukcji stalowych i zespolonych stalowo-betonowych,
- Naprawy, renowacje i wzmocnienia mostów i konstrukcji budowlanych,
- Geotechnika,
- Optymalizacja w konstrukcjach inżynierskich,
- Systemy informacyjne w budownictwie,
- Zarządzanie i gospodarka nieruchomościami,
- Bezpieczeństwo pożarowe, bezpieczeństwo i ergonomia w budownictwie.

Konferencja obradowała w kilkunastu sesjach problemowych poświęconych różnym problemom konstrukcji budowlanych i inżynierii lądowej.

Sesja plenarna otwierająca konferencję 16 Maja 2013 roku nakreśliła główne kierunki dla współczesnej inżynierii lądowej w zakresie materiałów, współczesnych zagadnień kodyfikacji oraz zagadnień oszczędności energii. Były to wystąpienia G. L. Balazsa: New Basis of Codes for Future Concrete Structure, fib Model Code 2010, H. Brandla: Termo-active Ground-source Structures for Heating and Cooling, A. Belarbi, B. Acun: FRP System in Shear Strengthening of Reinforced Concrete Structures.

Referat H. Brandla: „Termo-active Ground-source Structure for Heating and Cooling” poświęcony był termo-aktywnym konstrukcjom zagłębionym w gruncie na znacznych głębokościach, zagadnieniom studni energetycznych lub głęboko posadowionym konstrukcjom mostów pozwalającym na stosowanie systemów ogrzewczo-chłodzących reprezentujących innowacyjne źródła energii przyczyniając się do ochrony środowiska i zabezpieczając długotrwałe oszczędności kosztów i zmniejszenie nakładów na utrzymanie tych źródeł energii. Praca skupiła się na elementach konstrukcji betonowych i żelbetowych niezbędnych ze względów konstrukcyjnych i będących w kontakcie z otaczającym je gruntem i pracujących jako wymienniki ciepła. Rury i przewody wypełnione płynem absorbujące ciepło i będącym nośnikiem ciepła instalowane w konwencjonalnych elementach konstrukcji zagłębionych w gruncie jak pale, barety, ściany szczelinowe, płyty fundamentowe, konstrukcje tuneli i ich obudowy formujące pierwotny obwód dla systemów energii geotermalnej. Naturalna temperatura gruntu jest tu źródłem ciepła zimą a latem może stanowić źródło chłodzenia. Praca ta kierunkuje nowe drogi poszukiwania zaawansowanych technologii i sposobów oszczędności energii oraz nowych jej źródeł.

Inna praca przedstawiona w sesji plenarnej związana była z zagadnieniami nowych elementów i materiałów w konstrukcjach budynków. Praca A. Belarbi i B. Acuna „FRP Systems in Shear Strengthening of Reinforced Concrete Structures”, dotycząca zastosowania zbrojenia z tworzyw sztucznych. Niski ciężar własny, ogromna wytrzymałość na rozciąganie oraz łatwość aplikowania w różne kształty konstrukcji w trakcie jej np. napraw, czynią polimery materiałem o coraz szerszym zastosowaniu w budownictwie. FRP - Fibre Reinforced Plastic. Praca omawia elementy FRP stosowane jako zbrojenie poprzeczne belek zginanych. Na przeszkodzie szerszego stosowania stoi brak aktualnych uwarunkowań normowych, specyfikacji i wymagań. Nowe modele projektowe i wytyczne powinny być rozwijane i wprowadzane do praktyki. Interesująca dla praktyki inżynierskiej była praca G. L. Balazsa: New Basis of Codes for Future Concrete Structure, fib Model Code 2010. Od kilku lat trwają rozważania i dyskusje na temat nowego kodu modelowego dla konstrukcji betonowych, który byłby uniwersalną (światową) normą dla tego typu konstrukcji.

Naukowy komitet Konferencji obejmował szereg znamienitych postaci ze świata inżynierii lądowej i konstrukcji z całej Europy jak również ze Stanów Zjednoczonych, Azji, Ameryki Południowej i Australii.

Na uwagę zasługuje fakt, że w Konferencji uczestniczyło wielu naukowców z różnych uczelni technicznych w Polsce. Widoczni byli reprezentanci ośrodków naukowych od lat współpracujących z Wileńskim Uniwersytetem Technicznym jak Białystok, Poznań, Wrocław.

Włodzimierz Szymczak
Prof. Czesław Miedziałowski

Warszawa, czerwiec 2013