Konferencja Ogólnopolskiego Porozumienia Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego zorganizowana 15 października br. w Warszawie była okazją do wymiany doświadczeń oraz spostrzeżeń na temat roli samorządów zawodowych w zmieniającym się świecie. W panelu technicznym PIIB reprezentował Mieczysław Grodzki, wiceprezes Krajowej Rady.

Nieustanne zmiany społeczne, technologiczne i prawne to wyzwania, ale i szanse dla osób wykonujących zawody zaufania publicznego oraz zrzeszających je samorządów. Otwierając zorganizowaną przez OPSZZP konferencję pt. „Samorząd zawodowy – relikt przeszłości czy podstawa przyszłości” Łukasz Jankowski, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej, podkreślił, jak ważne jest współdziałanie w obliczu współczesnych wyzwań. Wskazał, że zamiast zastanawiać się nad tym, czy samorządy zawodowe są reliktem przeszłości, powinniśmy koncentrować się na ich odporności oraz sile, jaką wykazały w ostatnich latach. Podkreślił, jak ważne i cenne jest to, że przedstawiciele samorządów zawodów zaufania publicznego spotykają się, by wspólnie omawiać potrzeby, wyzwania i mówić jednym głosem. Głosem, za którym stoi znacznie liczniejsze grono, niż tylko 200 tys. lekarzy czy 400 tys. pielęgniarek.

Zdrowie publiczne

W trakcie pierwszego panelu pt. „Rola samorządu zawodowego w ochronie zdrowia publicznego” dyskutowano m.in. o perspektywach dla samorządów medycznych XXI wieku oraz znaczeniu etyki zawodowej. Uczestnicy podkreślali też rolę samorządu w kształtowaniu standardów zawodowych w medycynie. Podkreślano, że głównym wyzwaniem jest m.in. dostosowanie się do dynamicznie rozwijających się technologii, takich jak sztuczna inteligencja. Panel moderowany przez Marię Kłosińską z Naczelnej Izby Lekarskiej, odbył się z udziałem przedstawiciela Ministerstwa Zdrowia – prof. Mariusza Klenckiego, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych – Marioli Łodzińskiej, wiceprezesa Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej – lek. wet. Marka Kubicy, wiceprezesa Naczelnej Rady Lekarskiej – dr n. med. Mateusza Kowalczyka, wiceprezes Krajowej Rady Fizjoterapeutów – dr hab. Elżbiety Skorupskiej, wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej – dr n. med. Aliny Góreckiej oraz sekretarza Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych – Mateusza Józefa Chmielarza.

Dobre prawo

Kolejny panel pt. „Znaczenie samorządu zawodowego dla zapewnienia sprawiedliwości i równości w systemie prawnym” koncentrował się na pytaniu o potrzebę samorządów prawniczych we współczesnych czasach oraz ich wpływie na jakość usług prawnych. Poruszono także kwestie niezależności zawodu prawnika, zachowania tajemnicy zawodowej oraz dostępności do usług prawnych dla wszystkich obywateli.
Panel prawny zgromadził przedstawicieli z Ministerstwa Sprawiedliwości – adw. Jacka Różyckiego oraz samorządów prawniczych: r.pr. Tomasza Korpusińskiego, członka Komisji Etyki i Wykonywania Zawodu Krajowej Rady Radców Prawnych i członka Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie, Przemysława Małeckiego, rzecznika prasowego Krajowej Rady Komorniczej, dr Annę Leszczyńską, skarbnika Krajowej Rady Doradców Podatkowych, Joannę Chwaścikowską-Karwacką, zastępcę prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, adw. Magdalenę Koczur-Miedziejko, przewodniczącą Komisji Współpracy Zawodów Zaufania Publicznego przy Naczelnej Radzie Adwokackiej oraz Jacka Bema, zastępcę Przewodniczącego Krajowej Rady Kuratorów. Dyskusję moderowała red. Patrycja Rojek-Socha z portalu Prawo.pl.

Nowoczesne technologie

W ostatnim – technicznym panelu pt. „Innowacje i rozwój w zawodach technicznych” moderowanym przez Anetę Grinberg-Iwańską, redaktor naczelną i prezes zarządu Wydawnictwa PIIB, prelegentami byli: Krzysztof Kuczyński, z-ca dyrektora ds. badań i innowacji Instytutu Techniki Budowlanej, który reprezentował również Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Mieczysław Grodzki, wiceprezes Krajowej Rady PIIB, Andrzej Kacperski, europejski rzecznik patentowy, reprezentujący Polską Izbę Rzeczników Patentowych. Omawiano wyzwania, przed którymi stoją samorządy zawodów technicznych w obliczu postępu technologicznego, m.in. w kontekście ochrony własności intelektualnej i przemysłowej. Podkreślono znaczenie standardów etycznych w pracy zawodowej oraz rolę samorządów w rozwoju innowacyjnych rozwiązań. Krzysztof Kuczyński wskazał w tym zakresie na ogromną wagę nowelizacji przepisów, które niejednokrotnie nie nadążają za postępem, a niekiedy wręcz go wstrzymują. Dlatego tak duże znaczenie ma doświadczenie i wiedza praktyków oraz angażowanie ich w proces tworzenia nowych regulacji – o czym wspomniał Mieczysław Grodzki, przybliżając zebranym zakres prac Komisji Prawno-Regulaminowej powołanej przez Krajową Radę PIIB (opinie prawne, techniczne). Reprezentant izby inżynierów mówił również o wdrażaniu BIM, cyfryzacji, odpowiedzialności zawodowej.

W ostatniej części konferencji odbył się panel podsumowujący. Wzięli w nim udział prezesi i wiceprezesi samorządów należących do OPSZZP, którzy dyskutowali o wartościach swoich zawodów oraz roli samorządów w ich pielęgnowaniu. Wymieniano doświadczenia i najlepsze praktyki, a także analizowano potencjalne wyzwania i perspektywy rozwoju dla poszczególnych grup zawodowych. W tej części Mieczysław Grodzki mówił o roli jaką PIIB pełni w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych.

Spotkanie zakończono przekazaniem przewodnictwa w OPSZZP Naczelnej Izbie Pielęgniarek i Położnych oraz podpisaniem wspólnego apelu do władz państwowych o podkreślenie i poszanowanie fundamentalnej roli samorządów zawodowych w procesie stanowienia oraz stosowania prawa. Dokument jest odpowiedzią na dotychczasowe działania legislacyjne i przypomina, że samorządy zawodowe odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu praworządności w Polsce.

APEL OGÓLNOPOLSKIEGO POROZUMIENIA SAMORZĄDÓW ZAWODÓW ZAUFANIA PUBLICZNEGO DO WŁADZ PAŃSTWOWYCH

Warszawa, 15 października 2024 r.

Podsumowując kolejny rok działalności Ogólnopolskiego Porozumienia Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego oraz realizując cele wyrażone w §2 Porozumienia, podpisanego w Warszawie dnia 27 września 2021 roku, apelujemy do przedstawicieli władzy o poszanowanie istotnej roli samorządów zawodów zaufania publicznego w procesie stanowienia i stosowania prawa.

Niejednokrotnie, w debacie publicznej, zapomina się o istotnej roli jaką odgrywają samorządy zawodowe w praworządnym państwie prawa. Przypominamy, że istnienie samorządów zawodowych usankcjonowane jest w rozdziale I Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z treścią art. 17 Ustawy Zasadniczej samorządy zawodowe reprezentują osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawują pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.

Należy uznać, że zawody zaufania publicznego stanowią jeden z fundamentów prawidłowego funkcjonowania Państwa Polskiego. Niestety, na przestrzeni ostatnich lat, rola samorządów zawodowych była deprecjonowana, a możliwość realizacji ich zadań konstytucyjnych i ustawowych znacząco ograniczane. Powyższe skutkowało istotnymi naruszeniami interesu publicznego, którego te samorządy są strażnikami. Taka sytuacja nie może dłużej mieć miejsca.

Dlatego apelujemy do Władz Państwowych o przestrzeganie konstytucyjnych norm wyrażonych w art. 17 Ustawy Zasadniczej. W szczególności dotyczy to możliwości realnego udziału samorządów zawodowych w procesach legislacyjnych i zapewnienia samorządom zawodowym skutecznego sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem zawodów zaufania publicznego w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.

Silne, autonomiczne samorządy zawodowe to fundament silnego, sprawnie działającego państwa prawa.

ZAPIS CAŁEJ KONFERENCJI
panel I medyczny „Rola samorządu zawodowego w ochronie zdrowia publicznego” (30:45 do 1:23:00)
panel II prawny „Znaczenie samorządu zawodowego dla zapewnienia sprawiedliwości i równości w systemie prawnym” (1:46:40 do 2:42:20)
panel III techniczny „Innowacje i rozwój w zawodach technicznych” (3:07:00 do 4:00:00)
panel IV prezesów izb (4:31:30 do 5:37:50)

Tekst: Joanna Karwat/WPIIB
Fot. Jacek Kamiński